Tarımda Öncü
İzmir topraklarının %27,5’i işlenebilir arazi, %2,6’sı mera, %37,1’i ormanlık ve fundalık araziler, %32,8’i ise diğer arazilerden oluşmakta, 51 bin 287 kayıtlı işletmede çiftçilik faaliyetleri yürütülmektedir.
2022 yılında işlenebilir arazinin ürün ve kullanım alanına göre dağılımı:
İşlenebilir arazinin % 48,1’i Tarla Arazisi (Nadas + Tarıma Elverişli Boş Arazi Dahil), % 8’i Sebze Arazisi (Örtüaltı Dahil), % 43,4’ü Meyve ve Baharat Arazisi, % 0,5’i Süs Bitkileri Arazisinden oluşmaktadır.
İşlenebilir arazinin % 48,1’i Tarla Arazisi (Nadas + Tarıma Elverişli Boş Arazi Dahil), % 8’i Sebze Arazisi (Örtüaltı Dahil), % 43,4’ü Meyve ve Baharat Arazisi, % 0,5’i Süs Bitkileri Arazisinden oluşmaktadır.
İlimizde Yetişen Önemli Ürünlerin Üretim Miktarına Göre Ülkemizdeki Sıralaması:
Tarla bitkileri üretim faaliyetleri:
İzmir silajlık mısır yetiştiriciliğinde 566 bin 489 da (dekar) alanda 3 milyon 622 bin 924 ton üretimle ülke üretiminin %12,68’ini, yem şalgamı yetiştiriciliğinde 20 bin 124 da alanda 123 bin 724 ton üretimle ülke üretiminin %46,01’ini, tritikale yetiştiriciliğinde 141 bin 411 da alanda 328 bin 645 ton üretimle ülke üretiminin %30,63’ünü gerçekleştirerek ülke sıralamasında 1. sıraya yerleşmiştir.
İtalyan çimi yetiştiriciliğinde 123 bin 104 da alanda 450 bin 885 ton üretimle ülke üretiminin %21,24’ünü gerçekleştirerek ülke sıralamasında 2. sıraya yerleşmiştir.
İzmir silajlık mısır yetiştiriciliğinde 566 bin 489 da (dekar) alanda 3 milyon 622 bin 924 ton üretimle ülke üretiminin %12,68’ini, yem şalgamı yetiştiriciliğinde 20 bin 124 da alanda 123 bin 724 ton üretimle ülke üretiminin %46,01’ini, tritikale yetiştiriciliğinde 141 bin 411 da alanda 328 bin 645 ton üretimle ülke üretiminin %30,63’ünü gerçekleştirerek ülke sıralamasında 1. sıraya yerleşmiştir.
İtalyan çimi yetiştiriciliğinde 123 bin 104 da alanda 450 bin 885 ton üretimle ülke üretiminin %21,24’ünü gerçekleştirerek ülke sıralamasında 2. sıraya yerleşmiştir.
Patates yetiştiriciliğinde 111 bin 733 da alanda 436 bin 530 ton üretimle ülke üretiminin %8,39’unu ve pamuk (kütlü) yetiştiriciliğinde 332 bin 647 da alanda 172 bin 839 ton üretimle ülke üretiminin %6,28’ini gerçekleştirerek ülke sıralamasında 5. sıraya yerleşmiştir.
Sebze üretim faaliyetleri:
51 bin 966 ton ve %48,66’lık payla brokoli üretiminde, 11 bin 082 ton ve %42,92’lik payla kereviz üretiminde, 81 bin 219 ton ve %32,74’lük payla hıyar (kornişon) üretiminde, 27 bin 762 ton ve %16,45 payla pırasa üretiminde ve 11 bin 028 ton ve %27,01’lik payla enginar üretiminde ülkede 1. sırada; 50 bin 300 ton ve %21,86’lık payla ıspanak üretiminde ve 50 bin 244 ton ve %20,94’luk payla karnabahar üretiminde ülkede 2. sırada yer almaktadır.
Ayrıca börülce (taze), domates (sanayi), pancar (kırmızı) ve bezelye üretiminde ise ülkemizde 3. sırada yer almaktadır.
Ayrıca börülce (taze), domates (sanayi), pancar (kırmızı) ve bezelye üretiminde ise ülkemizde 3. sırada yer almaktadır.
Meyve üretim faaliyetleri:
Kuzey yarım kürenin en erken hasadı yapılan kiraz üretiminde İzmir 82 bin 383 tonla ülkede 1. sırada yer almaktadır. %20,16’lık pay ve 409.732 ton üretimle zeytin (yağlık) üretimi de 1. sıradadır.
Kestane, incir (yaş) ve mandalina (satsuma) üretiminde 2.sırada yer almaktadır.
Kuzey yarım kürenin en erken hasadı yapılan kiraz üretiminde İzmir 82 bin 383 tonla ülkede 1. sırada yer almaktadır. %20,16’lık pay ve 409.732 ton üretimle zeytin (yağlık) üretimi de 1. sıradadır.
Kestane, incir (yaş) ve mandalina (satsuma) üretiminde 2.sırada yer almaktadır.
Süs bitkiciliği üretimine ilişkin veriler:
Süs bitkileri, bitkisel üretim içinde önemli bir sektör haline gelmiş, gerek üretim gerekse de ihracat koşulları ile her yıl ciddi artış gösteren, yüksek katma değere ve istihdam kapasitesine sahip ürün grubudur.
İlimiz iklim, toprak ve topoğrafik koşulları ile bu sektör içinde ciddi bir üretim alanına ve ürün çeşitliliğine sahiptir. Türkiye’deki süs bitkileri üretim alanlarının yaklaşık %30’u İzmir ilinde bulunmakta olup, sektör Küçük Menderes Havzasında kümelenmiştir. Havzada yoğun olarak dış mekân süs bitkileri üretimi yapılmakta ve bu üretim de Ödemiş ve Bayındır ilçeleri önemli bir paya sahiptir.
İzmir, ülke nergis üretiminin %39,11’ini, kasımpatı üretiminin %87,08’ini, diğer kesme çiçek üretiminin %59,46’sını, çiçek soğanı üretiminin %54,26’sını ve statice üretiminin %53,80’ini karşılamaktadır. Kesme çiçek üretiminde kasımpatı (krizantem) ve statice üretim sayısı ile 1. sırada, nergis üretim sayısı ile ilimiz 2. sıradadır.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 2022 yılında yürütülen ve 2023 yılında da devam eden projeler şunlardır:
İhracat
2002 yılında 875 milyon dolar olan tarımsal ihracatımız; 2021 yılında 2,9 milyar dolara yükselirken, 2022 yılında 3,3 milyar dolar seviyelerine ulaşmış ve 2023 yılında tarımsal ihracatımız 3.572.158 dolar olmuştur.
En çok ihraç edilen ürünler:
Yaş meyve ve sebze, meyve sebze mamulleri, kuru meyve ve mamulleri, zeytin ve zeytinyağı, tütün ve süs bitkileridir.
Süt ürünleri ihracatı:
Süt ürünleri ihracatı:
Suudi Arabistan, Kuveyt, Rusya Federasyonu, Birleşik Arap Emirlikleri, Irak, Katar, Libya, KKTC, Azerbaycan, Bahreyn, Umman ve ABD ülkelerine süt ürünleri ihracatı yapılmaktadır. İzmir'de, Çin Halk Cumhuriyeti'ne süt ürünleri ihracatı yapmak üzere Tarım ve Orman Bakanlığınca uygun görülen 4 firma bulunmaktadır.
Et ürünleri ihracatı:
Et ürünleri ihracatı:
Irak, Kongo, Angola, Birleşik Arap Emirlikleri, Filipinler, Umman, Ürdün, Mısır, Katar, Gana, Rusya Federasyonu, Kuveyt, Kosova, Gine ve Arnavutluk ihracat yapılan başlıca ülkelerdir.
Bal ve Arıcılık ürünleri ihracatı:
İzmir ihracatının önemli ürünlerinden olan bal ve arıcılık ürünleri ihracatı ise Almanya, ABD, Umman, Bulgaristan, Birleşik Krallık, Polonya ve İtalya ülkelerine yapılmaktadır.
Su ürünleri ihracatı:
Su ürünleri ihracatı:
İlimizde yetiştiricilik (başlıca çipura, levrek, granyöz, alabalık ve orkinos) ve avcılık yolu ile elde edilen (deniz patlıcanı, denizkestanesi, ahtapot, sübye, mezgit karides, gümüş balığı, deniz salyangozu, kara salyangozu, konserve balık) su ürünleri ihraç edilmektedir.
İhracata yönelik olarak mavi yüzgeçli orkinos yetiştiriciliği sadece ilimizde yapılmaktadır. Ayrıca ihracata yönelik ilk midye dolma ve balık döner işletmeleri İzmir’de bulunmaktadır. İhracatlar yoğunluklu olarak tüm Avrupa Birliği ülkeleri Rusya, Japonya, İsrail, Hong Kong, Güney Kore, Kanada, İngiltere, Körfez ülkeleri, Libya, Lübnan ve ABD’ye yapılmaktadır.
Ülkemizden 2023 yılında yaklaşık 1,5 Milyar Dolarlık su ürünleri ihracatı gerçekleşmiş olup bunun 656 Milyon Doları ilimizde düzenlenen sertifikalar aracılığı ile yapılmıştır.
Tohum ihracatı:
İhracata yönelik olarak mavi yüzgeçli orkinos yetiştiriciliği sadece ilimizde yapılmaktadır. Ayrıca ihracata yönelik ilk midye dolma ve balık döner işletmeleri İzmir’de bulunmaktadır. İhracatlar yoğunluklu olarak tüm Avrupa Birliği ülkeleri Rusya, Japonya, İsrail, Hong Kong, Güney Kore, Kanada, İngiltere, Körfez ülkeleri, Libya, Lübnan ve ABD’ye yapılmaktadır.
Ülkemizden 2023 yılında yaklaşık 1,5 Milyar Dolarlık su ürünleri ihracatı gerçekleşmiş olup bunun 656 Milyon Doları ilimizde düzenlenen sertifikalar aracılığı ile yapılmıştır.
Tohum ihracatı:
Biber, mısır, soğan, kavun, karpuz, ıspanak, hıyar, patlıcan ve çimde 17 türde tohum ihracatı gerçekleştirilmiştir.
Süs bitkileri, tohum ve meyve/asma fidan ve sebze/çilek fideleri İhracatı:
Süs bitkileri, tohum ve meyve/asma fidan ve sebze/çilek fideleri İhracatı:
Bu alandaki ihracatlar, Danimarka, Hollanda, Gürcistan, Azerbaycan, Özbekistan, Kanada, Irak, Kosova, Bulgaristan, Tunus, Libya, İsrail, İran, İtalya, Romanya, ABD, Türkmenistan, Kıbrıs, Japonya, Almanya, Tunus, Fransa, KKTC’ye olmuştur.
İzmir su ürünleri üretim miktarları tabloda belirtilmiştir.
Hayvancılık:
2022 yılı sonu itibarıyla İzmir’de 778 bin 468 büyükbaş hayvan bulunmaktadır. Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde Ödemiş (178 bin 543 baş), Tire (116 bin 538 baş), Kiraz (106 bin 746 baş) ve Bayındır (94 bin 080 baş) ilçeleri ön sırada yer almaktadır.
Aynı tarih itibarıyla küçükbaş hayvan sayısı 878 bin 234 baştır. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde Bergama (105 bin 100 baş), Dikili (79 bin 96 baş), Kınık (61 bin 130 baş) ve Menemen (60 bin 040 baş) ilçeleri önde gelmektedir.
Hayvansal üretim:
İzmir, Türkiye’de sütün başkenti olarak anılmaktadır. Ülkede üretilen yaklaşık 22 milyon ton sütün 1,6 milyon tonu İzmir’de üretilmiştir. Bu miktar ülke süt üretiminin %7’ sini oluşturmaktadır. Ülke genelinde üretilen sütün %46’sı süt işleme tesislerine satılırken İzmir’de bu oran %90’nın üzerindedir.
